Литературный портал

Ա - Իսկ դու գիտե՞ս, ամռանը որքան ցուրտ են լինում գիշերները, որոնք լցված են կարոտով և դատարկությամբ, ես մրսում եմ ... Տ - Ավա՜խ գիտեմ, իմ ջերմությունն էլ միայն դու էիր, իմ գիշերը նույնպես, դու էիր իմ աչքերի քունը: Ա - Իսկ հետո ասում ես, թե մարդ կարող է լաց չլինել, ինչպե՞ս կարող է մարդ կորցնել քունը, հանգիստը, ջերմությունը ու ապրել: Տ - Թեև այս ամենը մի պահ է ու հնարավոր է այլևս իրար չհանդիպենք, դրա համար առաջ կանցնեմ ու կասեմ, որ գիշերներս միայն քեզանով են սկսվում ու ավարտվում .. Ա - Խնդրում եմ քեզ, դու քանդում ես իմ ներսում մնացած բոլոր հուշերը, այնպիսի տպավորություն է, թե իմ կրծքանադակաում դանակ է, և ամեն մի բառ ավելի խորն է խոցում ինձ, ես ցավ եմ զգում, խնդրում եմ, օգնի՛ր ինձ: Տ - Ես չեմ ուզում քեզ ցավեցնել, իսկ օգնելու համար իրավունք չունեմ ձեռքդ բաց թողնելու, բայց գրողը տանի, ես ուզում եմ, որ դու լինես ազատ ու վայելեմ սլացիք թռիչքդ հորիզոնում, միգուցե վերևից գտնես քո անապատն ու վարդը, որ այսքան ժամանակ սպասում է մի քանի կաթիլ անձրի: Ա - Մի՞թե չես հասկանում, որ այդ անձրևը դու ես, դու պետք է չթողնես, որ նա մահանա, դու ես այն մեկը, ում համար կարելի է ծնվել անապատում և մահանալ աչքերում, հանուն քեզ, մայրամուտի հետ, ջերմ, երջանիկ, բայց և հանգչող ... Տ - Ի՞նչ է, առաջարկում ես ձեռքդ բաց չթողնեմ ու ամեն առավոտ իմ պատշգամբի միակ վարդը ջրեմ՝ այգաբացը դիմավորելով, առանց վախենալո՞ւ, որ կարող եմ ընթացքում քեզ ցավեցնել, ինչպես դու ես մի փոքրիկ ցավ տալիս նրանց, ովքեր փափագում են քեզ վերցնել ինձանից: Ա - Իսկ մի՞թե, դու չես ուզում ձեռքս պինդ բռնած մնալ ու տեսնել եկող-գնացողներին, որոնց ներկայությունից ես ավելի ամուր եմ սեղմում ձեռքդ, և ոչ թե թուլացնում և կամ մտածում բաց թողնելու մասին:Տ - Ուզում եմ, շատ եմ ուզում, բայց եթե ցավեցնե՞մ քեզ, ախր ես դա չեմ ուզում: Ա - Իհարկե, չե՛մ ուզում, բայց առանց քեզ նույն է, թե աշխարհը առանց օդի: Տ - Իսկ, եթե փորձե՞նք նորից, բայց վերջում կրկին բաժանվենք առանց ցավ պատճառելու միմյանց, դա ավել ցավոտ չի՞ լինի, քան հիմա: Ա - Ես, ես չե՛մ ուզում, դու կգնա՜ս, գրողը տանի իմ սիրտը մեռնում է քո բացակայությունից, դու թմրանյութ ես, ես թմրամոլ ... Տ - Ամեն կախվածություն ժամանակի հետ անցնում է, իսկ բացակայությունը նույնիսկ չես էլ զգա ամիսներ անց, իսկ արդեն տարիներ հետո, երբ պատահաբար հիշես, քեզ մնացած կլինեն մի քանի դրվագներ, ուղեղիդ մի անկյունում, որոնք նման կլինեն գրադարանի ամենավերևի հարկի ծայրում դրված փոշոտ գրքի: ---  ---  ---  ---  ---  --- ---  ---  ---  --- Մարիամ Այվազյան Հովհաննես Քրիստարտ Կալինա

Ա - Սպասումը իր հետ հույս ունի միշտ, ես էլ վարդի նման, հույս ունեի, որ գալո՛ւ ես, որ կգա՛ս, որ պե՛տք է գաս: Տ - Երբևէ մտածե՞լ ես, որ քո այդ հմայիչ աչքերը կարող են տեսնել իմ գալը, բայց սիրտդ չի լսելու իրեն հարազատ բառերը, կամ, որ այդ ներկայությունը կլինի ժամանակավոր: Չնայած ի՞նչ եմ է խոսում, երբ դու կողքիս ես, էլ ժամ ու ժամանակն ինչիս է ... Ա -Ինչո՞ւ ես դու այդքան դաժան, ինչո՞ւ ես հրաժեշտի ժամանակ ասում բառեր, որոնք սովորաբար ասվում են հանդիպումների ժամանակ, երբ կարոտից սերը խեղդում է կոկորդդ, բայց ոչ նրա համար, որ խեղդվես, այլ նրա համար, որ խոսես ու սիրտդ հովանա, ինչո՞ւ ես այնպես խոսում, ասես մենք դեռ մի ամբողջ կյանք հանդիպելու ենք, իսկ սա առօրյա զրույց է ... Տ - Ոչ սա է առօրյա զրույց, ու ոչ էլ մենք հնարավորություն կունենանք մի ամբողջ կյանք հանդիպելու, ես ուղղակի ուզում եմ ամեն ինչ լինի շատ պարզ ու հասարակ, և չեմ ուզում հրաժեշտի ժամանակ ասեմ բառեր ու խոսքեր, որոնցից կթրջվեն աչքերդ, ես չեմ ուզում դրանք նորից թրջված տեսնել, ինչպես այն անգամ, երբ անզգուշաբար վնասեցիր ձեռքդ ու սկսեցիր մանկան նման լաց լինել, դա հաճելի էր, քանի որ այն ժամանակավոր էր ու ժպիտ էր առաջացնում քո ծիծաղին միախառնված լացը, իսկ այս անգամ դրանք կտպվեն հիշողությանս մեջ: Ա - Ես չեմ ուզում, որ դու գնաս, խնդրում եմ ... Տ - Իսկ մնալս արդյունք կտա՞: Ա - Ես արդեն կորցրել եմ քեզ ... Տ - Կորցրել ես ու ուզու՞մ ես, որ մնամ: Ա -Դու ոչինչ չե՞ս զգում, այնպիսի տպավորություն է, թե դու միայնակ էիր կանգնած այն կամրջի վրա, որը կտրվեց, բայց ես նույնպես այդ կամրջի վրա էի ... Տ - Այդ կամուրջը իրականում մեր կապն էր ու այն կտրվեց, երբ գտնվում էինք հակադիր բևեռներում և մինչ մեր նորից իրար գտնելը, այն թողեց իր ազդեցությունը: Ա - Բայց ես փնտրում էի քեզ, անգամ երազում ես քո անունն էի տալիս, ես կանչում էի քեզ, անգամ երբ մեքենաների աղմուկը խլացնում էր ամեն տեսակ ձայներ, իսկ դո՞ւ ... դու երևի փակել էիր ականջներդ ամուր ... Տ - Գիտես, միշտ սիրել եմ, երբ կարողացել ես զգալ իրավիճակը, քեզ նույնիսկ հեռավորությունը չի խանգարում դրա համար: --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- ---  Մարիամ Այվազյան Հովհաննես Քրիստարտ Կալինա

Ա - Իսկ դու գիտե՞ս, որ լռությունդ ոչ մի ձայն չունի: Տ - Չունի, որովհետև ամեն անգամ այդ ձայնը սեղմում եմ ներսումս ու պահում պահի լիարժեքությունը: Ա - Լիարժեքությու՞ն , իսկ ես կարծում եմ, որ դու պետք է խոսես: Տ - Իսկ, եթե այդ խոսքը բոլորին չէ հասո՞ւ: Ա - Մենք այսուհետ՝ մենք չենք լինելու, իսկ դու ուզու՞մ ես լռել, իսկ այն չասված խոսքե՞րը, որոնք սովորաբար լինում են հրաժեշտի ժամանակ ... դե թեկուզ ձևական ... Սիրելու ունակությունն էլ բոլորին հասու չէ ,բայց բոլորը սիրում են ... Տ - Երևի թե, այլևս հնարավոր չլինի, իսկ խոսքերը ինչպես ունեն ձևական բնույթ, այդպես էլ կրկնվում են ... սիրում են, այո՛, բայց անկեղծությունը բացակայում է մեծ մասի մոտ: Ա - Դու այնքան չեզոք ես խոսում, ասես այդ ամենը մեզ չի վերաբերվում: Տ - Արդեն չեզոք եմ խոսում, քանի որ չգնահատվելուց հետո, քեզ ոչինչ չի մնում անելու: Մի՞թե ուզում ես, լռելու փոխարեն բարձր բղավեմ, ինչպես ծնվելուց առաջին ճիչը: Այն, որ հաստատեց մեր ծնվելու փաստը, ու որ ողջ ենք: Ա - Իսկ գուցե շշնջա՞ս, ինչպես առաջին սիրո խոստովանությունն էր, թաքուն և կամաց, ականջին, չէ որ քեզ լսում եմ: Տ - Լսում ես, բայց սրտիդ հարցրել ես, արդյո՞ք նա պատրաստ է նորից լսելու, այն հերթականը, որ կարող է նորից լինել ժամանակավոր ... Ա - Մահացող հիվանդն էլ գիտի, որ իր դեղերը ժամանակավոր աղդեցություն ունեն, սակայն և հուսով է, որ այդ ժամաանակավոր ժամանակում, ամեն ինչ կարող է փոխվել: Տ - Հույսով է, քանի որ ամեն առավոտ պատուհանից այն կողմ փայլող արևը վարագույրի նեղլիկ անցքերից ներս է սողոսկում ու ջերմացնում է նրան, դա տեսանելի է ու հաջորդ օրվա հույս, իսկ սիրտդ չի տեսնում, միայն ջերմանում է : Ա - Իսկ իմ ականջերը կարոտից խլանում են, խլացնում են բոլոր ձայները, մինչև չլսվի այն սպասվածը, իսկ սիրտս, այն կարոտից մի բուռ է դարձել, իսկ այդ բռերը պետք են ինձ այնպես, ինչպես անապատում աճած վարդին մի կաթիլ ջուրը, փրկություն են ... Տ - Խլացնու՞մ են, եթե նույնիսկ դրանք այնքան էլ սպասվածը չեն, դե ասենք անապատի նման, որտեղ քո վարդը սպասում է մի քանի կաթիլ անձրևի, իսկ նրա գալը արդեն հարցական է ... --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- ---                                                                                          Մարիամ Այվազյան Հովհաննես Քրիստարտ Կալինա

Գիշերային խավարում լուսնին գտնելը ու նայելը, այդպես էլ մնաց սովորություն:  Գիշեր, որտեղ կար երկու լուսին, մեկը երկնքում էր իր տեղը գտել ու այնտեղ էլ դեռ երկար կմնա ի շնորհիվ ամուր կապված թելերի, իսկ մյուսը ... երևի թե նա էլ էր ցանկանում ամուր կապվել աստղերի կողքին ու իր մասին հիշեցնել լուսնի դուրս գալու հետ:  Ու դա նրա մոտ ստացվեց: Մի օր պոկվելով հայտնվեց մտքերի ու իրականության աշխարհները խզող անջրպետում:  Ինչպես մի ժամանակ, այդպես էլ հիմա իմ գիշերում կա երկու լուսին՝ մի տարբերությամբ, այն ժամանակ երկուսից մեկը հասանելի էր, այ բայց մյուսին հասնելու համար ընտրում էի բաց պատշգամբ կամ էլ բարձրհարկ շենքի տանիքը, իսկ հիմա երկուսն էլ դառձել են անհաս ու հեռու են: Միակ բանը, որ մնացել է, դա մի քանի գլանակով տևական ջերմությունն է, դե՜ հա, միգուցե դա այն ցանկալին չէ, բայց չէ որ նրա կարոտալի ջերմությանը փոխարինել հնարավոր չի:   Հովհաննես Քրիստարտ Կալինա

Օր-օրի, էլ ավելի նոր երանգներով էր աշունը տրվում գույներին: Անտառային սահակարկանջ գետակը արդեն կորցրել էր ամառային զրնգուն գոչյունը, որով ձայնում էր իր մոտ ու ստիպում ընկղմվել մտքերի մեջ: Առջևում խստաշունչ ձմեռն էր, ու թեև գիտեր, որ սառցեղեն հայելին միայն արտափայլեցնելու էր մարդկանց անարտահայտիչ դեմքի պատկերքը, բայց չէր վհատվել ... ամառային բարձր ձայնին, ափերը քարատակելուն, դեմ հանդիման դուրս եկած քարերին զարնվելուն փոխարինելու էին եկել մակերեսորեն լողացող տերևները, քարերի երանքով գալարապտույտ հոսող ջուրը՝ առվակ հիշեցնող, ու մեղմիկ քամին ... Նրա այս անգամվա կանչը աշնանային սերենադի էր նման, որի հնչյունները հասնում էին ականջիդ, երբ քայլերդ ուղղվում էին դեպի երկբայություն: Վերջին անգամ ունկնդրելու էր հրավիրում ինձ, քեզ ու մյուսներին ... Տամուկ գետեզրի սառնությունը արդեն երկրորդական էր, որովհետև ընդամենը մի ակնթարթ ու աչքերիդ առաջ արտացոլվում է նրա պատկերը: Սրտի անտեսանելի անտառային տնակից դուրս եկած կարմրավուն այտերով աղջնակը, գիտակցական մակարդակում պահպանվածը և կարոտը, տեղիք էին տալիս մի նոր ցանկության՝ հերթականին ... մատների ծայրերը սահեցնել օրիորդի նուրբ պարանոցի վրայով ու առնել այն ափերի մեջ: Մոտենում էր աշնան վերջին շաբաթը ... "Դու ներկա ես՝ ապագայում" / հատված պատմվածքից / Հովհաննես Քրիստարտ Կալինա